Duyuru No:
1796
Tarih:
04/02/2021
Değerli Üyelerimiz,
Sermaye Piyasası Kanunu’nun 87 inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde Sermaye Piyasası Kurulu (Kurul) tarafından 2015 yılında alınan karar ile Kuruluşumuz Veri Depolama Kuruluşu(VDK) olarak görevlendirilmiş olup; bu çerçevede 30.11.2018 tarihinden itibaren yurt içi ve yurt dışı organize ve tezgahüstü piyasalarda gerçekleşen türev işlemleri ilgili sözleşme taraflarınca uluslararası standartlarda e-VEDO Platformu(Platform)’na raporlanmaktadır. Üyelerimizin Platform’da gerçekleştirecekleri işlemlere ilişkin yükümlülükleri 19 Eylül 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Veri Depolama Kuruluşu’nun Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmelik” (Yönetmelik) ve 27.10.2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Veri Depolama Kuruluşuna Yapılacak Raporlamalara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ (IV-87.1)(Tebliğ)’de yer alan düzenlemeler çerçevesinde belirlenmiştir.
- Raporlamalara ilişkin olarak Kuruluşumuz tarafından yapılan kontrol ve analizler ile sizlerden gelen görüş ve talepler çerçevesinde bazı hususlara ilişkin tekrar bilgilendirme ihtiyacı doğmuştur. Yönetmeliğin “Üyelerin Sorumluluğu ve Faaliyet Esasları” başlıklı 15 inci maddesinde raporlama yükümlüsü kuruluşların sorumluluklarına yer verilmiştir. Bu sorumluluklar arasında sayılan “VDK tarafından belirlenen prosedürlere, ilke ve kurallara uygun hareket etmek “, “Raporlamaları gerçeğe uygun ve işlem taraflarının mutabakatı doğrultusunda yapmak” hükümleri çerçevesinde bildirim yapılan işlemlerde, VDK tarafından belirlenen düzenlemeler ile raporlamaların doğru ve tutarlı bir şekilde yapılması ve tarafların mutabakatının sağlanması en önemli hususlar arasında yer almaktadır. Tebliğ’de yukarıda belirtilen hususlar genel olarak iki maddede belirtilmiştir.
a) “Raporlama Esasları” başlıklı 8 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Bu Tebliğin 6 ncı maddesi kapsamında raporlama yükümlülüğüne tabi taraflar, VDK tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bu Tebliğin eklerinde yer alan tablolara uygun şekilde raporlama yapmakla yükümlüdür.” hükmü çerçevesinde, üyelerimizin Kuruluşumuz tarafından belirlenen usul ve esaslara göre bildirim yapmaları beklenmektedir. Bu çerçevede, bildirimlerin doğru ve tutarlı bir şekilde yapılması önem arz etmektedir. Platform’a iletilen türev sözleşmelerinin doğru ve tutarlı bir şekilde gerçekleştirilmesi verilerin sağlıklı bir şekilde oluşturulmasını ve ilgili kurumlara raporlanmasını sağlayacaktır.
b) “Mutabakatın Sağlanması” başlıklı 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında “VDK’ya yapılacak raporlamalarda bildirilecek detaylar üzerinde işlemin taraflarının mutabakat sağlamasına ilişkin usul ve esaslar VDK tarafından belirlenir.” hükmü yer almaktadır. Kuruluşumuz tarafından 1519 (25.03.2019), 1520 (26.03.2019) ve 1524 (29.03.2020) no.lu duyurular ile mutabakat kuralları belirlenmiş ve üyelerimize iletilmiştir. Üyelerimizin ilgili duyurularda yer alan usul ve esaslar çerçevesinde sözleşmelerin mutabakatını yapmaları ve Platform’a aktarmaları gerekmektedir. Bu çerçevede, üyelerimizden öncelikli olarak işlem mutabakatı (taraf, karşı taraf, sözleşme türü, işlem tutarı vb.) yapmaları beklenmektedir. Taraflar arasında mutabakat sağlanan sözleşmeler doğru, tutarlı ve uyumlu bir şekilde Platform’a aktarılmalıdır.
c) Tebliğin” Kimlik Kodu Kullanma Zorunluluğu” başlıklı 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında “Raporlamalarda; yatırım kuruluşları, türev araç sözleşmelerine taraf olan ve nihai faydalanıcısı olan tüzel kişiler, raporlama yükümlülüğünü devralarak VDK’ya raporlamada bulunan kuruluşlar ile MKT ve takas üyesi tüzel kişileri tanımlamak için bu Tebliğde belirlenen süre içerisinde temin edilecek LEI Kodu kullanılır.” hükmü yer almaktadır. Bu düzenlemeye ilave olarak,” LEI Kodu kullanımına ilişkin geçiş hükmü” başlıklı geçici 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında “… tüzel kişiler, VDK’ya ilk raporlama yaptıkları tarihten itibaren bir ay içinde LEI Kodunu alırlar ve beş iş günü içinde VDK’ya bildirirler.” düzenlemesi yapılmıştır. LEI kodu kullanımı, raporlama taraflarının ve nihai faydalanıcılarının belirlenmesinde uluslararası bir standart olup, raporlama çıktılarının oluşturulmasında çok önemli bir veri kalemidir. Üyelerimizin LEI koduna ilişkin düzenlemelerde belirtilen hususlarına yerine getirmeleri önem arz etmektedir.
- Sözleşmelere ilişkin olarak tüm düzenlemeler kurumsal web sitemizde(www.mkk.com.tr) “Veri Depolama Hizmetleri” sekmesinde yer almakta olup, işlemlerin niteliğine ilişkin Kuruluşumuz tarafından ilave bir yönlendirme yapılmamaktadır.
- Üyelerimizin gerçekleştirdikleri işlemlere ilişkin Kurul ve Kuruluşumuz tarafından yapılan düzenleme, usul ve esaslarına uygun bir şekilde raporlama yapmaları beklenmektedir. Platform’da yer alan tüm kayıtlar üyelerimiz tarafından oluşturulmakta olup, raporlamaların doğru, tutarlı ve zamanında gerçekleştirilmesi üyelerimizin sorumluluğundadır. Kuruluşumuz tarafından Platform’da yer alan işlemlere ilişkin düzenleyici ve denetleyici kurumlara yapılan raporlamalar üyelerimizden gelen bildirimlerin aktarılması şeklinde yapılmaktadır. Platform’da yer alan verilerin eksik, hatalı ve gerçeğe aykırı olması durumunda, düzenlemelerde yer alan ceza hükümler ilgili otoriteler tarafından uygulanacaktır.
Yukarıda belirtilen hususlar dışında, Platform’da gerçekleştirilen işlemlere ilişkin kontrol süreçlerine ilişkin ilave konular aşağıda maddeler halinde yer almaktadır.
- Yönetmeliğin “VDK’nin görev ve yetkileri” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının b bendinde“ “Üyelerce yapılan raporlamaların üyeler itibarıyla tutarlılığını izlemek, tutarsızlık ve düzenlemelere aykırılığın tespiti halinde üyeler nezdinde gerekli düzeltmelerin yapılmasını istemek ve mutabakat sağlanamadığı durumlarda Kurula bilgi vermek, sistemin güvenli çalışmasını sağlayacak önlemler almak ve uygulamak,” hükmü çerçevesinde Kuruluşumuz tarafından sözleşmelere ilişkin kontrol süreçleri oluşturulmuştur. Üyelerimiz tarafından Platform’a yapılan raporlamalardaki tespit edilen eksiklik ve tutarsızlıklar, evedoanaliz@mkk.com.tr adresinden gönderilen e-postalar ile üyelerimize bildirilmektedir. Şu ana kadar raporlama yapılırken en çok hata tespit edilen konular ve raporlama yapılırken dikkat edilmesi faktörler aşağıda maddeler halinde yer almaktadır:
a) Sözleşmelerin Eşleşme Durumu
b) Vade tarihi geçmiş ancak kapatılmamış sözleşmeler
c) LEI kodu ile bildirim yapılmamış sözleşmeler (Düzenlemede yer alan sürenin aşıldığı durumlar)
d) Raporlama alanlarının tutarlığı
- Üyelerimizin operasyonel süreçlerine destek verilebilmesi ve yukarıda yer alan hususlarda güncel durumun izlenebilmesi günlük olarak üretilen 4 adet otomatik rapor yine günlük olarak üyelerimizin iletişim e-posta adreslerine gönderilmektedir.
a) Kontrat Tipi Bazında Son 7 Günlük İşlem Sayıları Hk.
b) Ön Eşleşme Sağlanamayan Sözleşmeler Hk.
c) Eşleşme Sağlanamayan Sözleşmeler Hk. Karşı Taraf Kimlik Kodu LEI Dışında Bildirilen Sözleşmeler Hk.
d) Karşı Taraf Kimlik Kodu LEI Dışında Bildirilen Sözleşmeler Hk.
- Kuruluşumuz tarafından yapılan bildirimler çerçevesinde, üyelerimiz tarafından aktif ve/veya sonlanmış sözleşmelerde gerekli güncellemelerin ivedilikle yapılması önem arz etmektedir. Kuruluşumuz tarafından yukarıdaki düzenlemede belirtilen görev ve sorumluluklar çerçevesinde, belirli bir süre içerisinde düzeltilmeyen kayıtlara ilişkin olarak Kurul’a bildirimlere başlanacak olup, üyelerimizden bu konuda gerekli özeni göstermeleri beklenmektedir. e-VEDO sistemi tarafından gönderilen maillerin güncel olması günlük operasyonların yürütülmesi, etkin iletişim kurulup sağlıklı raporlama yapılması ve alınması gereken aksiyonlar açısından çok önemli bir yere sahiptir. Bu çerçevede; üyelerimizin iletişim e-posta adreslerinin doğru ve güncel olması sürecin kesintisiz ve doğru bir şekilde yürütülmesini sağlamak için kilit rol oynamaktadır. İlgili gönderimlerin tarafınıza ulaşmıyor olması durumunda Platform’da kayıtlı iletişim bilgilerini kontrol edilmesi önem arz etmektedir. Güncelleme yapılmasını gerektiren hususlarda Platform’un “Yönetim” bölümünde yer alan ““İletişim Adresi Tanımlama” ve “İletişim Adresi Onay” bölümleri kullanılmalıdır. (*)
- Yukarıdaki maddelere ek olarak, üyelerimiz tarafından sistemde hata alan bildirimlerin takibinin yapılmadığı, bu nedenle sistemde hatalı kayıtların düzeltilmeden raporlamalara devam edildiği gözlemlenmiştir. Sisteme atılan kayıtların durumlarının “onaylandı” statüsünde olup olmadığı ve bir hata mesajı alınıp alınmadığının üyelerimiz tarafından “Bildirim İzleme” ekranından kontrol edilmesi gerekmektedir. Hata alınması durumunda, ekranda yer alan “Durum” kolonu başlığı altında, hata alındığı görüntülenebilmektedir. Ayrıca, ekrandan sözleşme üstüne tıklanıp sayfanın en aşağısına inildiğinde hata açıklaması da detaylı bir şekilde görüntülenebilmektedir. Buna ek olarak, tüm sözleşmeler için Excel detayında yer alan hata açıklama kolonunda hata detayları görüntülenmektedir. Üyelerimizin bu talimatlar doğrultusunda bildirim yaptıktan sonra hata alan kayıtları görüntüleyip düzeltmeleri gerekmektedir.
Raporlamalara ilişkin olarak yukarıda belirtilen konularda üyelerimiz tarafından gerekli aksiyonların alınması durumunda, üyelerimizin raporlamalarda güncel ve geçmişe yönelik olarak düzeltme ve değişiklikleri azalacak olup, operasyonel ve iş gücü verimliliği artacaktır.
Bilgilerinizi rica ederiz.
Saygılarımızla,
(*) Konuya ilişkin detaylı açıklama 22.10.2020 Tarihli ve 1759 sayılı duyuruda yer almaktadır.
İletişim: evedo@mkk.com.tr